CAMIGUIN (PIA) — Tungod sa mga negatibong epekto nga dala sa inorganic nga pagpananom, ang lokal nga kagamhanan sa Camiguin nag-awhag sa mga mag-uuma nga maggamit og organic nga mga pamaagi pinaagi sa daghang mga inisyatibo sa lokal nga lebel.
Uyon sa Organic Agriculture Ordinance sa probinsya, tumong sa Camiguin nga maminusan ang pagsalig sa mga pestisidyo ug abono nga dili lang daotan sa yuta apan usab makadaot sa lawas sa tawo.
“Unta we will go back sa atong kinaiyahan. Mabalik nato ang katambok sa atong yuta, dili na gahi, and dili ta maggamit og synthetic fertilizer. Ato silang tudluan [mag-uuma]. It’s not just a click of our hand nga mubalhin ta from inorganic to organic. Proseso gyud ni siya. Mao nang ato gyung gipahingusgan,” matud ni Louis Bollozos, chairperson sa Committee on Agriculture sa Sangguniang Panlalawigan.
Giduso sa susamang tumong, mipasa og ordinansa ang lalawigan nga nagtukod sa Agricultural and Biosystems Engineering (ABE) Division ubos sa Provincial Agriculture Department, nga gitugutan nga mukuha og mga inhenyero aron musuporta sa mga sistema sa irigasyon, post-harvest, ug uban pang mga inisyatibo nga may kalabutan sa kalamboan ug kalikupan.
Samtang, gipasiugda ni Provincial Agriculturist Aida Chan ang nagpadayon nga mga programa alang sa suporta sa mga mag-uuma ug negosyante sa kabukiran, lakip na ang Plant Now, Pay Later (PNPL) nga programa.
Uban sa 2.5% nga tinuig nga interes, ang PNPL nagtumong sa pagtabang sa mga mag-uuma, mananagat, gagmay nga processors, ug mga tag-iya sa sari-sari store nga madugangan ang ilang kapital ug mabayran kini sulod sa usa ka tuig.
Gawas sa pinansyal nga tabang, ang pagtukod sa Provincial Plant Nursery usa ka hinungdanong pasilidad sa pagpalambo sa pagpananom sa mga kahoy nga mamunga, ilabina sa pinasidunggang produkto sa Camiguin nga lanzones, ug uban pang mga high-value crops, nga ginahatag sa mga residente ug turista.
Daghan pa gyud nga inisyatibo ang nagpadayon, sama sa pagpanghatag og localized nga impormasyon, edukasyon, ug komunikasyon (IEC) nga mga materyales, Gulayan sa Paaralan, produksyon sa freshwater habitat, ug uban pa.
Usa sa pinakadakong proyekto sa LGU mao ang Kadiwa sa Kapitolyo Market, nga nagtugot sa mga lokal nga mag-uuma nga mabaligya diretso sa mga konsumidor. Sa unang quarter pa lang, kapin sa P700,000 ang halin sa ilang mga organic nga produkto.
“Makita nato sa Kadiwa nga daghan ta’g produkto, pinaagi sa mga vegetable seeds nga gihatag nato sa atong farmers,” matud ni Chan.
Anaa na’y 15 nga certified organic farmers sa lalawigan, ug gi-awhag ni Chan ang mga residente nga magsugod og mga gamay nga lakang padulong sa malungtarong pagpananom.
“Mag-start lang ta gamay. Start ta sa atong backyard, silong sa atong panimalay. Ila-ilahon nato atong yuta, ipa-analyze nato sa Regional Soil Laboratory,” dugang pa ni Chan nga nagpasiugda sa kahinungdanon sa pagpasusi sa yuta una gamiton sa pagpananom.
Hinay-hinay nga nagtukod sa ilang agi padulong sa organic farming, gitan-aw sa LGU nga ang ilang mga proyekto importante nga lakang aron makaangkon og mas malungtarong agrikultura sa probinsya. (HSGA/PIA-10)
