Personal nga gitambongan ni BFAR 7 Regional Director Mario Ruinata ang pagpasabut sa proyekto sa FISHCore ngadto sa mga mananagat sa habagatang Bohol ugs a mga paningkamot nga katabangan ang mga komunidad nga mapalig-on ang ilang pagdumala sa mga kadagatan alang sa malungtarong pangisdaan. (PIA Bohol)
TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA) — Tun-an ang posibilidad nga ipatuman ang closed fishing season alang sa pipila ka matang sa isda sulod sa tulo ka buwan nga puli-puli nga ipatuman sa mga kadagatan sa Bohol.
Kini maoy usa sa mga napalutaw nga solusyon sa pagpahiuli sa mga isda samtang ipatuman sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) ang World Bank-funded Fisheries and Coastal Resiliency Project (FISHCoRe) sa kadagatan sa habagatang Bohol.
Sa habagatang Bohol ania ang Fisheries Management Area 9 (FMA-9), usa sa duha ka mga kadagatan sa Pilipinas nga may kinatibuk-an nga 32 milyones ka ektarya nga kadagatan diin ipatuman ang Department of Agriculture BFAR FISHCoRe.
Sa FMA 9 nga gisawhan sa mga kadagatan sa mga lalawigan sa Bohol ug Siquijor sa Rehiyon 7, Region 8, Region 9, Region 10 ug Region 13, palig-onon ang pagdumala sa mga pangisdaan sa nasud, sumala sa dugukan sa FMA, pinaagi sa pagplano sa mga komunidad gamita ng climate-resilient nga mga pamaagi pagpahiuli sa kadagatan ug kahinguhaan niini isip pagpalig-on sa iyang ecosystem.
Niini, gituki na karon, human kasugdi ang FISHCoRe niadtong 2023, ang Fisheries Management Plan alang sa danggit ug kitong, dayag ni Karon Piñero, fishing regulations officer 1 sa DA-BFAR.
Lakip na usab sa gilantaw nga himoan sa Fisheries Management Plan mao ang tamban, tamban-tuloy o hawol-hawol.
Dinhi sa FMA-9, o sa habagatan nga kadagatan sa Bohol, kon masabutan, himoon ang pagundang una sa pagpanagat sa mga nasampit nga matang sa isda sa tumbok nga mga lugar sulod sa tulo ka buwan, aron mahatagan og kahigayunan ang isda nga makapangitlog ug mapadako ang mga gagmay nga pinusa niini.
Did-an usab, kon masabutan ang pagpanagat nga ang tumong ang pagbaling sa gagmay pa nga isda, sama sa kujug o tagumtagum, kay kini maoy mamahimong danggit.
Dinhi usab s amga nahisgutang kadagatan, kasagaran ang dinagkong panagatan, makakuha sa gagmay kayo nga pirit, nga kon hatagan sa closed fishing season, possible nga makatubo pa ngadto na sa sakto-kadak-on nga tulingan, nga mahimong makapangitlog usab kon dili mahilabtan sa pipila ka buwan.
Gipasabut usab sa BFAR nga ang closed fishing season, dili idungan og patuman sa us aka lugar, sanglit kini maghikaw sa mga mangingisda nianang lugara sa pagpanagat.
Sa laing bahin, samtang ang pagsira sa kadagatan sa pagpanagat sa pili nga matang sa isda, kinahanglan nga may department order gikan sa nasudnong ahensya, gibutyag ni Al Piloton, kanhi regional director sa BFAR ug kasamtangan nga fisheries consultant sa Bohol, nga gisugyot na usab nga maghimo ang Bohol sa closed fishing season sulod sa iyang kadagatan.
Ang laraw hinuon, kinahanglang sabutan pa ug hukman sa tanan, matud ni Piloton didto sa Kapihan sa PIA. (RAHC/PIA Bohol)
