MAMBAJAO, Camiguin (PIA)—Aron mamentinar ang kalidad sa mga lanzones nga naani sa ilang lugar, gitigom sa Lokal nga Pangagamhanan sa Barangay sa Balbagon ang 70 ka mga grower ug mga negosyante ug mga sakop sa Barangay Buahan Task Force, Hunyo 1, aron ipatuman ang Provincial Ordinance No. 2018-59 , nga gimugna alang sa pagpalambo, pagpanalipod, ug promosyon sa produksiyon sa lanzones sa probinsya.
“Hinaut ko nga masabtan pud sa uban kay gubot gyud kaayo ang lanzones traders ug ang mga lanzones growers kay magguno lang nga walay certification coming from the barangay; nga naisyu og una-una nila nga naapil na dayon ang hilaw,” matod ni Barangay Balbagon Chief Jaime Maestrado.
Dugang pa niya nga mas dako kining problema tungod kay gawas sa mga pumapalit nga motawag sa provincial tourism office aron ireklamo ang mga produkto nga ilang napalit gikan sa mga negosyante sa probinsiya, ang maong praktis makadaot usab sa dungog sa probinsiya isip kakuhaan sa mga tam-is lanzones.
Atol sa nasangpit nga tigum, gipahinumduman ang mga manananom ug mga magpapatigayon nga base sa ordinansa, ang mga seedlings sa nasangpit nga prutas kinahanglan lamang nga maprodyus sulod sa probinsiya aron masiguro ang paglikay ug proteksyon sa mga punoan sa lanzones gikan sa mga sakit.
Ang Office of the Provincial Agriculturist mohatag og technical assistance sa mga lanzones growers ilabi na sa pag-apply sa organic fertilizers ug pagtambal sa mga sakit.
Ang mga mag-uuma mahimong makapahimulos usab sa pautang sa abono pinaagi sa Plant-Now-Pay-Late (PNPL) Program sa probinsiya, sumala sa nalatid sa ordinansa.
Pagdumala sa Lanzones
Gipahinumdoman ni Maestrado ang mga tigpananom ug mga negosyante nga ang prutas dili lami kung kuhaon sa wala pa sa panahon; sa ingon, ang pag-ani niini gi-regulate.
Base sa ordinansa, ang mga mangangani o mga negosyante kinahanglang mopahibalo sa Opisina sa Punong Barangay 14 ka adlaw sa dili pa ang pag-ani sa mga lanzones.
Ang barangay mohatag og sertipikasyon nga ang lanzones angay nang anihon base sa rekomendasyon sa task force.
Human sa pag-ani, ang mga lanzones nga prutas kinahanglang iputos sa opisyal nga kahon, ug kini kinahanglang anaa sa mga kahon nga 5, 10, ug 21 kilos nga adunay tatak nga “Camiguin Sweet Lanzones.”
Gisubli ni Maestrado nga ang tanang prutas nga lanzones nga ipadala sa gawas kinahanglang himoon sa mga pantalan sa probinsiya, ug ang mga municipal agriculturists, uban sa Department of Trade and Industry, kinahanglang magmonitor sa presyo sa mga prutas sa lanzones sa merkado.
Ang makalapas sa bisan unsang probisyon sa ordinansa pahamtangan ug katugbang nga silot, dugang pa sa punong barangay.
Matag Oktubre, gaisaulog sa Camiguin ang Lanzones Festival, nga nagtimaan sa kinapungkayan sa maayong ani sa maong prutas sa probinsiya. (RTP/PIA-10/Camiguin)