TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA) — Pinaagi sa resolusyon, gipahinumdom sa Regional Development Council sa Central Visayas (RDC-7) ngadto sa mga local nga kagamhanan sa pag-estrikto sa pagpatuman sa lagda sa subay sa balaod sa protected areas.
Ang RDC, pinangulohan ni gobernador sa Bohol Erico Aristotle Aumentado, mihangyo usab sa Department of Interior and Local Government (DILG) nga duyogan ang pagpahinumdom sa pagpatuman, kay ang DILG mao man ang nag-agak sa mga local government units (LGUs), kabahin sa pagdumala.
Kahinumduman nga mismo si Aumentado, nasuspenso sa unom ka buwan unta nga walay sweldo, bisan pa man sa pasangil nga iyang gitugotan ang pagpatukod og buildings ug swimming pool taliwala sa Chocolate Hills Protected Landscape.
Hinuon, sa pag-apelar sa gobernador, nalibkas dayun ang suspension kay namatud-an nga wala siyay kalambigitan sa pagpabarug sa mga estraktura sulod sa protected area.
Segun sa balaod, ang mga protected areas, 24 kanila ania sa Central Visayas, bantayan sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ug magmugna dinhi og Protected Area Management Board, (PAMB) apan tataw nga dili maatul og tagad sa mga hingtungdan ang mga balantayon.
“Dili makaya sa DENR ug PAMB, gikinahanglan usab ang abag sa mga katawhan aron mapaneguro nga motunhay ug mapanalipdan ang mga lugar ug ang mga proseso nga nagpatrunhay niini, sama sa pagpaseguro sa malungtaron nga paggamit sa kahinguhaan,” matud sa RDC.
Subay sa balaod sa National Integrated Protected Areas Systems ug sa Expanded NIPAS Act, adunay lugar nga giila nga Strict Protection Zones, o mga lugar nga dili gyud pasudlan sa mga tawo tungod sa possible nga kadaut nga mahimo niini ngadto sa kalikopan, ug ang Multiple Use Zones, nga pwede kasudlan sa mga tawo, mahimong tikaron, katukoran og mga panimalay ug kapanguhaan sa mga kinahanglanon sa komunidad, apan kinahanglan kining nahasubay sa Protected Area Management Plan.
Sa Multiple Use Zones, aron makahimo ang mga tawo sa mga pagtukod, kinahanglan ang pagpangayo sa Special use Agreement in Protected Areas (SAPA), Environmental Compliance Certificate ug Protected Area Management Board (PAMB) Clearance, sa dili pa ang LGU mo-isyo sa mga gikinahanglang business ug mayors permits ug mga lisensya para makatukod sulod sa mga protected areas.
Namatikdan sa RDC nga daghan pa nga mga kalungsuran nga dala sa ease of doing business ug sa haylo sa pamuhunan nga mosulod sa lungsod, uwahi na nila nga pangayoon ang mga rekisitos, mao nga kon makatukod na, delikado nga ipaguba ra gihapon.
Gawas pa, delikado ang mga mipirma sa mga permits kon masayran ug mapamatud-an nga natukod ang buildings nga walay SAPA, ECC ug PAMB Clearance. (RAHC/PIA Bohol)
